De wiskundige kat, de biologische muis en de jacht op inzicht

In de natuur gebeuren altijd heel veel dingen tegelijkertijd. Groepen organismen zijn bezig met leven, overleven, samenleven en voortplanten en dat doen ze op allerlei manieren. Hierbij spelen steeds 'levensprocessen' een rol zoals de stofwisselingsprocessen of processen die de diversiteit van de soorten bevorderen. Deze blijken universeel te zijn, ondanks de grote verschillen in zichtbare verschijningsvormen.

Het aardige is dat net als in andere natuurwetenschappen de wiskunde de taal levert om deze processen in algemene termen te beschrijven. Omgekeerd wordt ook de wiskunde verrijkt door de biologische vraagstellingen. De wiskunde van de biologie is een onuitputtelijke bron van spannende puzzels. Dit boek geeft een indruk van het verkrijgen van biologisch inzicht door het gebruik van wiskunde.

Achtereenvolgens komen de basisprocessen van molecuul (DNA) en cel aan de orde, het fysiologisch regelsysteem van het orgaan, samenleven en voortplanting van het individu, de evolutie van populaties zoals de opmars van de Turkse Tortel en de rol van versnipperd landschap, ecosystemen en tenslotte soorten in de systematische biologie.

Hans Heesterbeek studeerde plantenziektekunde in Wageningen en wiskunde in Amsterdam. Sinds 2001 is hij hoogleraar Theoretische Epidemiologie bij de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht.

Odo Diekmann studeerde toegepaste wiskunde aan de UvA. Vanaf 1995 is hij hoogleraar toegepaste analyse aan de Universiteit Utrecht. Veel van zijn werk wordt gemotiveerd door populatie dynamica en epidemiologie.

Hans Metz is hoogleraar Mathematische Biologie aan het Instituut Biologie Leiden.