Massificatie en zelfbehoud

De auteur, van oorsprong een Weense jood, behandelt in dit bijzondere werk een wel zeer actueel probleem: hoewel de mens in onze technisch zeer ontwikkelde maatschappij alle kans heeft zich te vormen tot een persoonlijkheid, blijkt hij integendeel zijn individualiteit te verliezen en steeds meer een massamens te worden. Na in zijn jeugd een tijdlang marxist te zijn geweest, meende Bettelhem in de psychoanalyse een methode gevonden te hebben eerst de mens te verbeteren en daardoor de maatschappij. Nog voor het uitbreken van de oorlog kwam hij in een concentratiekamp terecht en daar ervoer hij hoezeer de persoonlijkheid zowel door de SS als door de medegevangenen vernietigd kon worden. Zelf bleef hij de kampbewoners psychoanalytisch waarnemen (waarbij hij de vele gebreken van de psychoanalyse ontdekte). Vrij van alle sensatie beschrijft hij de gruwelen in het kamp en hoe de diverse gevangenen daarop reageerden; tevens analyseert hij de achtergronden van de mentaliteit ter gevangenen in het bijzonder. In minder onmenselijke maar in wezen dezelfde mate krijgt ook de moderne maatschappij de persoonlijkheid te vernietigen. Bettelhem geeft de methode aan hoe de persoonlijkheid opgevoerd kan worden om tegen de omgeving opgewassen te zijn, deze positief te gebruiken en te beïnvloeden.
Dit is geen schools boek, maar een dat gerijpt is de uiterst betere persoonlijke ervaringen. Een boek dat eenieder moet lezen, die er niet voor terugschrikt geconfronteerd te worden met de verschrikkingen van de concentratiekampen (op de wijze zoals dat hier gebeurt kan er niet genoeg aan herinnerd worden), en met de gevaren van onze massa-samenleving. Dit is een boek voor eerlijke en moedige mensen, die het uiterst actuele en belangrijk probleem van de massificatie en ontpersoonlijking met de auteur op merkwaardige en wetenschappelijke wijze willen bestuderen