Antisemitisme

Hannah Arendt beschrijft de opkomst van het antisemitisme in Centraal- en West-Europa in de late negentiende en vroege twintigste eeuw, en onderzoekt hoe deze ideologie kon leiden tot de grootste gruwelijkheden uit de twintigste eeuw. Antisemitisme is het eerste boek van een driedelige studie naar de filosofische oorsprong van het totalitarisme. Dit hoofdwerk van Hannah Arendt heeft een beslissende invloed gehad op het denken over totalitaire regimes en op ons filosofische en politieke begrip van de terreur van de Holocaust. Met de opmars van autoritaire leiders en groeiende sentimenten van nationalisme en antisemitisme in onze tijd biedt Arendts werk niet alleen een historische analyse, maar vooral ook een waarschuwing voor de toekomst. ‘De politieke ontwikkelingen in de twintigste eeuw hebben het joodse volk in het centrum gebracht van een storm van gebeurtenissen: de joodse kwestie en het antisemitisme, in termen van de wereldpolitiek betrekkelijk onbelangrijke verschijnselen, werden eerst katalysatoren van de opkomst van het nazisme en de totstandkoming van het Derde Rijk, vervolgens van een wereldoorlog met een weergaloze wreedheid en ten slotte van het ontstaan van de ongehoorde misdaad van genocide in het hart van de westerse beschaving. Dit boek is een poging om te begrijpen wat op het eerste en zelfs op het tweede gezicht gewoonweg verbijsterend leek.’ Fragment uit het voorwoord ‘Het lezen van Antisemitisme en de erop volgende delen van The Origins of Totalitarianism is een avontuur dat ons door de onverschrokkenheid van onze reisleidster loswrikt uit het comfort van vanzelfsprekende denkwijzen en perspectieven opent die eerder ondenkbaar leken. Arendt spreekt via het denken de verbeelding aan, wat ruimte biedt om op nieuwe, veelvoudige manieren naar het verleden en de toekomst te kijken. Zo opent ze het zicht op de vele nieuwe wegen die we in het heden, dat ertussen ligt, kunnen bewandelen. Daar zitten vast ook wegen tussen die emancipatie en assimilatie in een nieuw begin laten eindigen. Want als er één wezen is waarvan we steeds weer een nieuw en misschien beter begin mogen verwachten, dan is dat volgens Hannah Arendt de mens.’ Fragment uit het nawoord door Marli Huijer