II

De muziek is zo oud als de mensheid. Al is onze kennis van de wereld der tonen vóór de middeleeuwen schaars, wij weten dat er muziek was, al was het naar Von Bülows woord in het begin enkel ritme, ritme in alles wat de primitieve mens tot klinken kon brengen: kleppers, rietfluit en tamtam. Wat de mens in het grijs verleden al gewild heeft, dat zet zich voort door heel de beschavingsgeschiedenis heen als een hartstochte lijk pogen van het schepsel om zich van de wereld meester te maken door 'het Universum te laten klinken', zoals in Beethovens Zevende Symfonie door het gespannen ritme op de klank der tonen het Al in beweging schijnt te komen. Muziek: welk een ontplooiing van mogelijkheden in het tokkelen, strijken en slaan der snaren op violen, fluiten en klavieren in hun vele vormen; in al de variaties en combinaties van aangeblazen buizen! De vindingrijkheid van de mens heeft nimmer stilgestaan en is ook in het heden allerminst tot stilstand gekomen, nu elektronische instrumenten een nieuw gebied voor de toonkunst lijken te ontsluiten. Welk een grootse vlucht van vondsten en invallen, maar niet minder van toegewijde levensarbeid duiden wij aan, wanneer wij spreken van eenstemmigheid en meerstemmigheid, van homofonie en polyfonie, van tonaliteit en pluritonaliteit… encyclopedie een niet klinkend, maar toch veelzeggend getuigenis geeft.